2019ko hasieran, EBk dezelerazio ekonomikoari aurre egin behar zion; izan ere, Trump Presidenteak sustatzen zituen hainbat merkataritza-gatazkek munduko merkataritzari eragiten zioten eta Europa hurrengoa izango ote zenaren beldurra zegoen, Estatu Batuetako muga-zergen esportazioei dagokienez bederen. Brexiten inpaktuak traumatikoa izaten jarraitzen zuen, eta EBrentzat eta EBko eta Erresuma Batuko harremanentzat zer esan nahiko zuenaren ziurgabetasunak bizirik jarraitzen zuen. Epe laburrean, ziurgabetasun horrek Brexiten ondorengo EBren aurrekontuan izan zuen eragina, Iparraldeko herriek ekarpen gehiago ez zutela egingo azpimarratuz, eta Hegoaldekoek, gutxiago jaso ezin zutela azpimarratuz. Iparraldeko iritzi publikoa jada zapuztuta zegoen herrialde mediterraneoek, azken urteetan hazkunde zifra altuagoak izan arren, egiturazko defizit fiskalak zuzentzeko ezer egin ez zutelako. Nahiz eta gero eta gehiago aitortu EB gero eta kanpo-ingurune hegazkorragoan bizi zela eta Batzorde «geopolitikoago» bat behar zuela, aurrerapen gutxi egin zen atzerri- edo defentsa-politika komun baterantz.

Tirabira hauetan, COVID-19ren agerraldiak lurra kolpatzen duen meteoro batek bezala jo zuen Europa: dinosauroak berehala arriskuan ikusi ziren. Europar Batasunak maneiatzeko zailak zituen arazoak bat-batean existentzialak bihurtu ziren Batasunarentzat berarentzat. Batasuneko erakundeek ez dutela garrantzirik krisiaren kudeaketan edo eta EBko herritarren babesean erakundeak duen eragin eza ikusteak berehalako inpaktua izan zuen. Hiritar horiek beren gobernu nazionaletara jo zuten babes zitzaten, eta hauek interes nazionaleko kalkuluen arabera erreakzionatu zuten, mugak itxiz, ekipo medikoen esportazioa eragotziz, euren enpresei lagunduz eta herritarrak euren etxeetara mugatuz. Europako Batzordeak ezin izan zuen koordinazio-zereginik ere bete, Europako itunen urraketak eta Europako herritarren eskubideen indargabetzeak a posteriori onartzera mugatu baitzen. Atzeraldi Handian bezala, paper proaktiboa izan zuen europar erakunde bakarra Europako Banku Zentrala izan zen, zalantzazko hasiera baten ondoren, ekonomian likidezia kopuru handiak sartzen hasi zena.

COVID-19k ere areagotu egin du EBren kanpo-ingurunearen hegazkortasuna. Agerraldiaren muina Txinatik Europara lekualdatzen zen heinean, Txina krisiaren erabilerari buruzko kritikak baretzen saiatu zen, herrialde kaltetuenei mediku-hornidurak eskainiz. Herrialde horietako herritarrek laguntza hori EBren edo beste estatu kide batzuen laguntzarik ezarekin alderatu zuten. Txinak Europako gobernuen kudeaketa txarrari egindako erasoekin ere erantzun zien krisiaren inguruan egindako kritikei. Txinaren gehiegizko mendekotasunari edo Huawei enpresa txinatarrak Europako sare mugikorretan duen presentziari buruzko eztabaidak ireki dira berriro ere Europan. Baina Europa ez dago batua gai hauetan, etekin ekonomiko eta komertzialak galtzeko beldurrak orekatzen duelarik izurriteak eragindako segurtasun-kezka. Banaketa berri bat sortzen ari da; izan ere, Hegoaldeko eta Ekialdeko herrialde asko inbertsio txinatarrak bilatzen ari dira krisiak ekarri dien atzeraldi ekonomikotik ateratzen laguntzeko.

Europak Txinarekin harreman berri bat garatzeko egiten dituen saiakerak zaildu egin dira Txinaren eta Estatu Batuen arteko gatazka berrituaren ondorioz. Trump presidentea Txinako Gobernuari errua botatzen saiatzen ari da birusa dela eta, eta Beijingekiko tentsioak areagotzen ari da, krisiaren bere erabilera txarraren arreta galarazteko. Beijing eta Washingtonen arteko tentsioak okerrera egingo du azaroko hauteskundeak baino lehen. Baina AEBn bi alderdien arteko akordio bat dago Txina gehiago geldiarazteko beharrari buruz. Ez da desagertuko Trumpek hauteskundeak galtzen baditu. Horrek dilema larria dakar Europarentzat. Ez dago pozik Txinako giza eskubideen historialarekin, batez ere Tibeten eta Xinjiangen. Hong Kongen autonomiaren mehatxuak kezkatzen du. Txinarekiko mendekotasuna murriztu nahi du. Baina ez du AEBk gidatutako gerra hotz batera eramana izan nahi, Txinaren aurka. Gerra horrek arriskuan jarriko lituzke han dituen merkataritza-interesak, AEBn eskainitakoak inolako konpentsazio nabarmenik suposatu gabe. Europak ez du Txinaren gehiegizko mendekotasuna aldatu nahi, oso fidagarria ez den AEBren gehiegizko menpekotasunagatik.

Europarentzat, arazo hurbilena eta existentzialena, nola finantzatu eta banatu COVID osteko berreraikuntza ekonomikorako funtsa da. Hegoaldeko herrialdeek eurobonuen bidez berreraikuntza ekonomikoak dakarren zorra mutualizatu nahi dute. Diru-laguntza eta mailegu bereziek eragingo luketen estigmatizazioak diru-merkatuetan dirua biltzeko zailtasunak areagotuko dituen beldur dira, eta horrek hegoaldeko eta iparraldeko bonuen etekinen arteko dibergentzia maila jasanezinetara eramango luke. Iparraldeak eurobonuen ideia baztertzen du eta hegoaldeak iraganeko arduragabekerien erantzukizuna bere gain hartu behar duela azpimarratzen du. Neurri batean, Europar Batasunaren aurrekontua lortzeko borroka dugu bueltan berriro, baina kasu honetan askoz gehiago dago jokoan. Frantziarrek eta alemaniarrek Batzordeak kontrolatutako funts bat proposatu dute, behartsuei diru-laguntzak ematen dizkiena eta nazioarteko finantza merkatuetan finantzatzen dena. Batzordeak zertxobait egokitu du hori, emandako dirua maileguen eta diru-laguntzen nahasketa izan dadila iradokiz. Hala ere, «Lau frugal» deiturikoek ezetz diote. Negoziazioak izango dira eta, EBn beti bezala, iruzurra izango da nagusi. Baina oraindik ez dago argi Batzordeak «lau aurreztaileei» egin beharko dizkien kontzesioak (diru-laguntzetarako maileguen proportzio handiagoa eta baldintzapen zorrotzagoa) onargarriak izango diren Espainia edo Italia bezalako herrialdeentzat.

COVID-19ren agerraldiak Europako proiektuaren tentsio eta kontraesanak agerian utzi ditu. Krisialdi batean, Europako herritarrek beren gobernu nazionalei begiratzen diete salbatzeko, eta beren gobernu nazionalek egoera horretan gutxi kezkatzen dira Europaren lankidetzaz edo Europako erakundeez. Birusak erronka existentzial bihurtu ditu EBren barruko tentsio larriak. Horrek ez du esan nahi EBk ezin badu ekonomia berreraikitzeko funts bati buruzko akordiorik lortu, EB erori egingo denik, baizik eta «Batasuna» gero eta teorikoagoa izango dela benetakoa baino.